Lễ hội xuống đồng trong mây núi Sa Pa

 Nếu bạn từng đến Sa pa vào tháng giêng âm lịch ,khi mà những cánh đào phai mong manh đặc trưng của vùng cao Tây Bắc đã hao gầy khi những trái đào non nhỏ bé như những búp lá xinh xinh ướt đầm sương mai và mây núi bừng thức giấc để vụt lớn nhanh cùng mùa xuân ngập tràn sức sống .Bạn sẽ đi theo con đường nhỏ ven núi xinh xắn uốn lượn bên những khóm tre rừng lách tách sương mai với những khe nước róc rách mịt mờ hơi sương trong cái lạnh sắc ngọt đến đóng băng từng hơi thở và xuôi theo đoàn người tấp nập,hòa cùng những giọng nói ríu ran,và những ánh cười say  lòng du khách từ những khóe mắt lá dăm nồng nàn mời gọi để đến với xã Tả Van - Quê hương của những cô gái Giáy ...nơi đang diễn ra Lễ Hội Xuống Đồng của đồng bào Giáy vào ngày Thìn đầu tiên của tháng giêng hằng năm.

Trò chơi "đẩy gậy" phô diễn sức mạnh cơ bắp của đám trai bản

  Lễ hội Xuống đồng ( tiếng địa phương là Roóng Poọc) có từ khi nào người dân bản không ai hay biết,chỉ nghe   người già kể lại là khi còn bé lắm đã theo ông bà cha mẹ đi lễ hội này rồi.Lễ hội mở ra tưng bừng  để chào đón một năm mới và cầu nguyện cho mùa màng bội thu. Đồng bào các dân tộc cùng rất đông du khách đổ dồn về nơi đây khiến thung lũng Tả Van trở nên sôi động và rực rỡ sắc màu hơn bao giờ hết.

Đồng bào các đân tộc Sa Pa đổ về vui cùng dân bản Tả Van

 Từ sớm tinh mơ khi mà sương trắng còn mù mịt  dăng mờ trên  những lối mòn dẫn về các bản, các sắc dân,H,mông,Dao đỏ,Giáy, Tày .. từ các nơi đã đổ dồn về Tả Van - Thung lũng Mường Hoa để cùng hòa chung vào lễ hội, Các sản vật đặc trưng của địa phương như bánh ngô xốp,mèn mén,ngô khoai xen lẫn  những quả trứng gà luộc nhuộm  màu xanh, vàng, đỏ ,tím bày la liệt ngổn ngang  làm vui con mắt người lớn trẻ con.Không ăn thì mua chơi cũng đẹp.Rượu thì khỏi phải nói .người người mang rượu trong những chiếc sừng trâu để đến lễ hội uống cho thật say hễ cứ thấy khách lạ là đám đông ba bốn người giữ lại đổ cho khách một "sừng" để cùng "say với nhau cho thêm vui cái hội" . Hàng thổ cầm địa phương bày bán ê hề với những sắc màu rực rỡ của hoa rừng của mây núi,với những hoa văn tinh xảo được dệt bằng bao đêm trăng sáng từ nhưng ngón tay ngà thon nhỏ trắng hồng đặc trưng của những cô gái Mường Hoa. 

Trứng gà luộc nhuộm màu sắc sặc sỡ đặc trưng của lễ hội

 Lễ hội  Xuống đồng bắt đầu bằng bài hát cầu mùa do các cô gái người Giáy hát. Những cô gái đẹp nhất trong vùng được chọn từ trước sẽ dâng nước cúng đựng trong các vỏ quả bầu. Ðây được coi là nước thiêng, phải lấy từ suối giàng đầu nguồn. Rồi những người già có đức cao trọng vọng trong bản sẽ cung kính nâng cao các quả bầu đựng nước thiêng của các mâm cúng, cầu mong nước từ "mương trời" tưới khắp trần gian ,cho con suối đầy nước trong,tưới tắm cho bờ xôi ruộng mật, cho mùa màng bội thu .

Thày mo chuẩn bị lễ cúng mùa

  Khi thầy mo khấn vái xong thì tưới nước ra khắp bốn phương trời, mọi người cùng nhau hứng nước để được hưởng phúc... các cô gái Giáy xinh tươi trong bộ áo váy xanh, hồng dùng nước phẩm màu đỏ tươi quệt lên má những người dự lễ để cầu chúc cho mọi người được may mắn đầu năm.

Cô dâu Giáy trong đám cưới phục dựng tại lễ hội

 Những nghi lễ cổ truyền được tái hiện tưng bừng trong suốt thời gian của lễ hội, những cô dâu Giáy xinh xinh  với áo váy màu xanh cốm e ấp bên "chồng" trong màn lễ cưới tượng trưng.Những trò chơi dân gian đậm mầu hoang dã phô diễn sức mạnh cơ bắp cuồn cuộn gió rừng của những chàng trai miền sơn cước- những đứa con của đại ngàn hùng vĩ bốn mùa mây phủ , những quả còn xanh đỏ bay vi vút trong nắng xuân , bay trong ríu ran tiếng cười .Những điệu múa câu hát đắm say da diết níu giữ chân người từ những đôi môi mọng ngọt thơm như trái dâu rừng của những cô gái Mường Hoa....Tất cả hòa cùng hồn xuân ấm áp ...hòa cùng men rượu say nồng quyến luyến tiễn chân du khách khi ánh chiều vương lơi bên con suối nhỏ,  vài cánh đào phai mong manh nhẹ bay trong gió xuân nồng.

 Tạm biệt nhé Tả Van....Hẹn mùa xuân sau nhé hỡi những chàng trai cô gái Mường Hoa

SaPa tháng giêng 2013

     Đình Hà